Гісторыя Гатаўшчынскай сельскай бібліятэкі

Гатаўшчынская сельская бібліятэка пачынае адлік сваёй дзейнасці з чэрвеня 1956 года, калі з вёскі Старнікі ў Гатаўшчыну быў перавезены будынак, у якім размясцілася разам кантора калгаса "1 мая", клуб і бібліятэка. У будоўлі актыўны ўдзел прынімалі і дарослыя, і падлеткі. Пад бібліятэку адвялі такі маленькі пакойчык, што там змяшчаліся адзін кніжны стэлаж, стол і некалькі крэслаў.
Першым бібліятэкарам, ён жа і клубным работнікам, быў Міглан Антон. Антон прыехаў у нашу мясцовасць з Латвіі са сваімі бацькамі. Малады, энергічны, ён адразу сабраў вакол сябе моладзь, аргнізоўваў вольны час, ладзіў канцэрты,займаўся бібліятэчнай справай. Міглан Антон адпрацаваў бібліятэкарам чатыры з палавінай гады.
У 1956 г. фонд складаў 136 экз. кніг. З іх 24 экзэмпляры сельскагаспадарчай – па жывёлагадоўлі, вырошчванню бульбы, гародніны, лёну, астатнія кнігі мастацкага змес ту. За чатыры гады фонд вырас да 1273 экз. літаратуры, бібліятэкай карысталіся 50 чытачоў.
У сакавіку 1961 года на пасаду культработніка знаходзіўся Іванкевіч Андрэй, які праз паўтара года пайшоў на службу ў Савецкую армію.
У жніўні 1962 г. прыняў бібліятэку і клуб Крупскі Фёдар Уладзіміравіч. Мясцовы, малады, камунікабельны, таленавіты, ён узрушыў культурнае жыццё вяскоўцаў. Вяскоўцы з ахвотай збіраліся ў клубе, рыхтавалі канцэрты, ладзілі Калядкі, Купалле на сходах,у чырвоных кутках жывёлаводчых ферм, выступалі ў аддаленых вёсках. У зоне абслугоўвання культустановы налічвалася 6 населеных пунктаў. Фёдара Уладзіміравіч быў добрым музыкам-гарманістам, вельмі прыгожа спяваў. Пасля заканчэння завочнага аддзяленне культпрасветвучылішча ён перайшоў у мясцовую школу настаўнікам музыкі і спеваў.
З канца жніўня 1964 г. у бібліятэцы працуе Рудак Лідзія. Перад бібліятэкарамі ставіліся задачы далучыць да карыстання бібліятэкай і чытання кожнага граматнага вяскоўца.
Фонд бібліятэкі на пачатак 60-х гг. ХХ ст. значна павялічыўся – да двух з паловай тысяч экземпляраў літаратуры. Павялічылася колькасць чытачоў.
У 1966 г. кантора калгаса "1 мая" была пераведзена ў новы будынак і Гатаўшчынская бібліятэка атрымала больш прасторнае памяшканне (32 м², пячное ацяпленне), у якім знаходзіцца і па сённяшні час. У гэты ж перыяд клуб і бібліятэка сталі самастойнымі ўстановамі. Загадчыкам клуба стаў Слабуха Пятро. Рудак Лідзія засталася бібліятэкарам Гатаўшчынскай бібліятэкі да канца 1967 года. У сувязі са зменай месца жыхарства яна перадала бібліятэку Дзяжуравай Веры Емельянаўне.


1972-74 гады былі неспрыяльнымі для дзейнасці ўстановы. Пасля ад'езду Дзяжуравай В.Е., работнікі мяняліся часта: Любоў Кавалёнак, Фаіна Васільеўна Іўко, Раіса Фёдараўна Грамыка. Кожная з іх асабіста ўпэўньвалася ў тым, што бібліятэкарам можа працаваць далёка на кожны чалавек. Пасада патрабуе акрамя прафесійных ведаў пэўныя чалавечыя і арганізатарскія якасці: камунікабельнасць, таленавітасць, дальнабачнасць, дысцыпліну і г.д.
Фонд бібліятэкі ўжо налічваў больш за тры тысячы выданняў. У гэты перыяд ішла работа па ўмацаванні матэрыяльна-тэхнічнай базы. Былі набыты кніжны шкаф, стэлаж для газет, кніжная вітрына, некалькі сталоў, шахматы і шашкі.
9 лютага 1974 года бібліятэку прымае Суднік (Цітовіч) Зоя Мікалаеўна. Маладая дзяўчына, з добрымі арганізатарскімі здольнасцямі шмат зрабіла для фарміравання ў насельніцтва цікавасці да кнігі і чытання. Гэтаму садзейнічаў таксама і добры кніжны фонд, які ў той час налічваў 6000 экз. выданняў. Добразычлівы, творчы і камунікабельны чалавек, Зоя Мікалаеўна стварала ў бібліятэцы ўтульную і спрыяльную атмасферу, знаходзіла падыход да кожнага наведвальніка. Яна была сакратаром камсамольскай арганізацыі калгаса, ладзіла мерапрыемствы да святочных дат і грамадскіх падзей. У 1976 г. Суднік З.М. паступіла на завочнае бібліятэчнае аддзялення Мінскага істытута культуры і ёй, як актыўнаму і граматнаму спецыялісту, прапанавалі работу ў Глыбоцкай раённай бібліятэцы.

20 снежня 1977 г. у бібліятэку прыйшла працаваць выпускніца мясцовай школы Грыдзюшка (Глушонак) Зоя Іосіфаўна. Гэта была першае і адзінае месца працы, на якой яна адпрацавала 43 гады.
Зоя Іосіфаўна атрымала дыплом бібліятэкара, была граматным спецыялістам, добра ведала літаратуру і літаратурныя густы чытачоў, камунікабельная і адкрытая, мела аўтарытэт сярод мясцовых жыхароў, настаўніцкага калектыва. Імкнулася да стварэння сучаснай, камфортнай для наведвальнікаў бібліятэкі.
Зона абслугоўвання Гатаўшчынскай бібліятэкі мянялася неаднаразова. У 1977 г. Гатаўшчынская бібліятэка абслугоўвала жыхароў 10 вёсак. У 80-х гадах зменьшылася да 6 вёсак (каля 500 жыхароў, з іх 340 чытачоў). Кніжны фонд на 01.01.2019 г. быў 6860 экз. У 2000 гг.. далучаюцца зоны абслугоўвання закрытых Забор’еўскай і Вялецкай бібліятэк. Зноў 10 вёсак (жыхароў – 687 чалавек, чытачоў – да 400). У 2004 г. у зоне абслугоўвання застаецца 8 населеных пунктаў (жыхароў 662 чалавекі, з іх чытачоў – 480).
Стварэнне аграгарадка (2010) дало новае дыханне Гатаўшчынскай бібліятэцы і сельскаму клубу. У будынку адбыўся рамонт, зроблена цэнтральнае ацяпленне, абноўлены інтэр'ер бібліятэкі, яна атрымала МФУ, займела выхад у інтэрнэт і электронную пошту, колькасць платных паслу павялічылася да 14 відаў. Аператыўней сталі арганізоўвацца тэматычныя выставы і паліцы, больш цікавымі і насычанымі сталі мерапрыемствы .



У бібліятэцы сабраны багаты краязнаўчы матэрыял, які прадстаўлены на выставе “Люблю цябе, бацькоўскі кут!” Праз мерапрыемствы розных форм маладое пакаленне знаёміцца з гісторыяй гатаўшчынскага краю і Глыбоцкага раёна. у 2020 г. на базе Гатаўшчынскай сельскай бібліятэкі прайшоў тэматычны семінар “Бібліятэка - цэнтр захавання народных традыцый” для бібліятэкараў ДУК “Глыбоцкая ЦБС”. На пачатак 2021 года бібліятэка мела 250 чытачоў.
Клуб і бібліятэка засталіся захавальнікамі і папулярызатармамі творчасці мясцовых умельцаў. Доўгі час пры бібліятэцы працаваў дзіцячы клуб “Крынічка”, які збіраў чытачоў малодшага ўзросту. Дзеці прымалі актыўны ўдзел у яго пасяджэннях, дапамагалі ў падрыхтоўцы мерапрыемстваў.



Асноўнае багацце бібліятэкі -- яе наведвальнікі, верныя сябры. Сюды прыходзяць не толькі за кнігай, але і сустрэцца з аднавяскоўцамі, пагутарыць, часам падзяліцца думкамі з бібліятэкарам, стаць героямі і сааўтарамі мерапрыемстваў, якія ладзілі разам бібліятэка і клуб. Бібліятэка выконвае важную сацыяльную функцыю на вёске -- яднае людзей, фарміруе супольнасць, аднадумцаў і сяброў.


![]()

Гатаўшчынскія бібліятэка і Дом культуры заўсёды працавалі ў цеснай сувязі, што дазваляла ўстановам мець высокі ўзровень работы. Зоя Іосіфаўна была пастаянным удзельнікам народнага клуба "Кумушкі", які быў арганізаваны пры Гатаўшчынскім Доме культуры.
01 лістападо 2021 г., у сувязі з аптымізацыяй, функцыі Гатаўшчынскай сельскай бібліятэкі былі перададзены Гатаўшчынскаму сельскаму клубу-бібліятэцы. Зоя Іосіфаўна Грыдзюшка засталася вернай сваім чытачам і працягвае працаваць на карысць бібліятэчнай справе ў клубе-бібліятэцы.
- 380

